بلیله: در طب سنتی ایران(Traditional Iranian Medicine: TIM) ، با نام «بلیلج» و با نام علمی Terminalia bellirica (Gaertn.) Roxb شناخته می شود.
بلیله میوه‌ی درختی است بزرگ با برگ‌های عریض و پهن، این میوه برای رفع سردرد‌های شدید و جذام بسیار مفید است.
بلیله میوه درختی است از خانواده‌ی Combretaceae، جنس Terminalia، بزرگ و برگ‌های آن عریض‌تر از برگ انبه و میوه‌ی آن کمی دراز، تخم مرغی، سر آن باریک و پوست آن زرد غباری و نازک‌تر از پوست هلیله است.
این درخت در اغلب جنگل‌های مرطوب هند می روید.
این گیاه در طب سنتی به نام های، بلیلج، باهرا نامیده می‌شود و دارای طبیعتی سرد و خشک است.
سه گیاه هلیله، بلیله، آمله از یک خانواده و در خاصیت نیز به یکدیگر نزدیک هستند.
املج معرب آمله، هلیلج معرب هلیله و بلیلج معرب بلیله فارسی است و تعریف این دارو‌ها به موجب ترجمه صیدنه چنین است: جرم بلیلج هموار و سرهای او تیز، رنگ آن خاکفام و در میان دسته آن مغزی باشد شبیه مغز بادام یا مغز فندق و مغز او شیرین باشد و آنچه سرهای او تیز است هلیله کابلی است، اما بلیله به گردی مایل است و رنگ آن به زردی زند … و تشنجآور چنان که هلیله و آن در خاصیت به آمله نزدیک است.
در ترکیبات شیمیایی این میوه موادی همچون:
- سه جزء گلوکوزیدی
- گلوکوز
- آلاجیک اسید
- گالیک اسید
- حدود ۱۷ درصد تانن
موجود است و اگر هر روز کمی از آن را بدون هسته بکوبید و بخورید، تونیک، تب بروکمی مخدر است، سرفه را تسکین می دهد، برای معالجه‌ی اسهال، استسقا، سردرد و جذام مفید، مقوی معده و اشتها آور است و به رفع سوء هاضمه کمک می‌کند، مسهل سودا و صفرا هم هست.
اگر نارس آن را بخورید، مسهل و اگر رسیده‌ی آن خورده شود قابض است. اگر تا مدتی هر روز دو گرم از آن را بدون هسته بکوبید و با شکر و آب گرم مخلوط کرده و بخورید، برای تقویت چشم، افزایش دید چشم و قطع رطوبت‌های جاری از دهان مفید است.
در كتاب اغراض صفحه 614 گويد: بليله سرد است به درجه اول معده را دباغى مىكند. و در مخزن الادويه گويد: هندى آن بهيره است، ثمر درختى است مايل به استداره و سر آن اندك باريك و بزرگتر از عفص و پوست آن زرد و اغبر و نازكتر از پوست هليله و مستعمل پوست آن است و درخت آن عظيم و برگ آن پهن تر از برگ انبه.
خواص بلیله
- تقریباً هم مزاج آمله و مغزش شیرین و تقریبا، چون فندق است.
- مزاج این گیاه سرد و خشک است.
- خاصیت این گیاه، هم زداینده و نرم کننده است و هم قابض است.
- اندام‌های غذایی این گیاه، معده را دباغی و جمع می‌کند، سستی و رطوبت معده را از بین می‌برد، هیچ دارویی در دباغی معده به بلیله نمی‌رسد و فواید بسیار دارد.
- اندام‌های دفعی این گیاه؛ شاید شکم را بند آورد. بعضی گویند تنها ملین است و بس.
- بلیله برای روده مستقیم و مقعد بسیار سودمند است.
سعید بن جناح از اصحاب امام صادق علیه السلام روایت می کند که آن حضرت فرمود:
موسی بن عمران از رطوبت بدنش به خدا شکایت نمود، خداوند به وی فرمود: هلیله و بلیله و آمله را با عسل معجون کن بخور. امام فرمود: این همان است که به نام اطریفل نامیده می شود.
ابن عباس معجونی دیگر از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت مینماید که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: هلیله سیاه و بلیله و آمله را با روغن گاو بجوشان که اطریفل است.
ترکیبات اطریفل
هلیله سیاه + بلیله(شسته شود) + آمله مقشر(هسته اش جدا شود)
همه به مقدار مساوی آسیاب و بعد مخلوط شود. و یک دهم وزن مجموع این مواد صد گرم روغن زرد گاوی اضاف ومخلوط شود.
و بعد۳ برابر وزن کل عسل خوب اضافه ومخلوط شود.
ملاحظات مصرف
- این گیاه برای اعضای قسمت پایین بدن مضر است.
اولین نفر باشید که دیدگاهش را می نویسد !
دیدگاه شما برای ما مهم است.